* 2.5 yaşındaki oğlum takılarıma ve çantama ilgi gösteriyor ve onları takmak istiyor. Eşim ve ben bunu engelliyoruz. Ben bu konuda daha yumuşak tepki veriyorum. Bu tür şeyleri kızların taktığını, erkeklerin takmadığını söylüyorum. O da o an vazgeçiyor. Eşim ise bağırıyor. Bazen oyuncak bebeklerle ilgileniyor. Aslında bu tür şeylere ilgisi aşırı değil. Az da olsa bir erkek çocuğun bunlarla ilgilenmesi normal mi?

Bu yaştaki bir çocuğun çevresindeki her şeyle ilgilenmesi son derece doğal. Takılar renkleri ve parlaklıkları ile çocukların ilgisini çekebilecek malzemelerdir. Ayrıca çocuklar çevresinde gördüklerini taklit ederek öğrenirler. Annenin makyaj yapmasını, takı takmasını izlemek çocuğun böyle bir davranışı taklit etmesi için yeterlidir. Cinsiyet rolünü benimsemeye başlaması bu yaşlarda olur. Oyuncak bebekler, evcilik malzemeleri çocuklar için çok uygun dramatizasyon malzemeleridir. Çocuklar bu yolla kendi iç dünyalarını yansıtabilirler. Çocuğunuz bu tür oyuncaklarla oynamak istediğinde onu engellemek yerine oyununu izlemek, kurduğu hikayenin içeriğini takip etmek daha uygun olur. Çünkü bu yolla çocuğun duygularını, ihtiyaçlarını, endişelerini tanımak mümkündür.

Çocuğun taklit davranışı, bize çocuğun daha çok kiminle özdeşleşmiş olduğu konusunda da fikir verir. Çocuğunuz daha çok ev işlerini taklit ediyorsa, sizin süslenme davranışınızla daha çok ilgiliyse bu durumda baba ile fazla vakit geçirememiş olduğunu ya da fazla yakın ilişki içinde olamadığını anlayabiliriz. Böyle bir durumda çocuğun oyununa ve oyun için seçtiği malzemelere müdahale etmek yerine babanın çocukla daha fazla vakit geçirmeye çalışması, onunla oyunlar oynaması daha yararlı olacaktır. Çünkü çocukların her türlü davranışı çocuğu tanıma ve uygun davranışı belirleme konusunda bize yol göstericidir. Davranışları problem olarak ele almadan önce bize neyin ipucunu verdiğini anlamaya çalışmalıyız.

* Çalışan bir anneyim. 2.5 yaşındaki oğlum geceleri diş gıcırdatıyor. Bu problemin nedeni psikolojik mi? Ne yapmam gerekiyor?

Geceleri diş gıcırdatma çocuklarda sıklıkla rastlanan bir problemdir. Bu problemin nedeni psikolojik ya da fiziksel olabilir. Öncelikle çocuk hekiminin çocuğun genel sağlığını düzenli olarak takip etmesi bu nedenle önemlidir. Çünkü örneğin bağırsak parazitlerinin de böyle bir duruma neden olabileceği bilinmektedir. Ayrıca bir diş hekimiyle görüşülüp çocuğun diş yapısı ve çene gelişiminin de değerlendirilmesi gerekebilir.

Psikolojik olarak değerlendirildiğinde diş gıcırdatma, çocukların yaşadıkları birçok kaygı, sıkıntı ve üzüntünün bir dışa vurumu olarak değerlendirilebilir. Öncelikle tüm psikolojik kaynaklı sıkıntılarda olduğu gibi bu problemin ne zaman başladığı, nasıl bir sıklıkta sürdüğü, hangi durumlarda yoğunlaştığı gözlenmelidir. Aynı şekilde azaldığı durumların da gözlenmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra çocuğun gündüz oyun anında ve anne-baba ile ilişkisi sırasında nasıl bir tutum içinde olduğu da önemlidir.

Psikolojik sıkıntılar yaşayan çocuklar bu sıkıntıyı değişik biçimlerde ifade edebilirler. Dikkatli bir gözlemin yapılması ve ipuçlarının dikkatli değerlendirilmesi gerekir. Bu yaşlarda anne ile ilişkinin yeterli ve doyurucu olması da önemlidir. Sizin gözünüzden kaçan bir ihmal veya huzursuzluk ortamı çocukta kaygının artmasına neden olmuş olabilir. Ortamı yeniden düzenledikten ve çocuğunuzla ilişkinizin kalitesini gözden geçirdikten sonra belli bir süre daha izleyip problem hala devam ediyorsa bir uzmandan yardım istemeniz faydalı olabilir.